Điều kiện cần, điều kiện đủ - Cái nào quan trọng hơn?

Nhà bà ngoại tôi ở quê có mấy cây vải cao to, cành lá sum suê, cho quả rất ngon. Để có cây vải như vậy, chắc chắn giống vải của bà trồng là giống tốt, mảnh đất bà trồng cũng rất màu mỡ.

Nhưng như vậy cũng không đảm bảo là năm nào nhà bà tôi cũng có vải để ăn. Có những năm cây vải ra hoa trắng cả cây, nhưng cuối cùng chẳng có 1 quả vải để ăn. Bởi năm đó, trời lại có những cơn mưa lớn bất thường lúc cây vải đang ra hoa thụ phấn.

Hồi còn bé, những năm cấp 1 cấp 2 tôi rất thích đọc sách, nhưng chỉ đọc sách giáo khoa, tôi cực kì thích những bài đọc thêm trong sách Ngữ Văn, hay bài có thể bạn chưa biết trong sách Sinh Học, Địa Lí. Nhưng tất cả chỉ dừng đến đấy, vì nhà tôi không ai đọc sách, quê tôi chẳng có thư viện, và hiệu sách hồi đó thì tít ở thị trấn, và cũng chẳng có tiền mà mua.

Cháu tôi, năm nay cũng 5 tuổi, ở với ông bà ở quê. Cháu tôi cũng thích sách và những hình vẽ trong sách. Tôi nghĩ rằng chắc chắn tụi trẻ con, đứa nào cũng thích sách vì trong sách có những câu chuyện lạ, hình ảnh lạ mà tụi nó không được thấy ở quê hương. Mỗi lần tôi về quê, lôi sách ra đọc là cháu tôi lại chạy đến ngồi bên. Rồi thỉnh thoảng cháu lôi sách tập tô ra khoe với tôi. Tết vừa rồi, cháu còn lấy sách có mấy từ tiếng anh ra để tôi đọc và cháu đọc theo. Nhưng tất cả chỉ đến thế, vì tôi đi thì chả có ai đọc sách, chả có ai chơi cùng cháu và những cuốn sách cả.

Lúc đi làm, tôi gặp thêm nhiều người, biết được nhiều hoàn cảnh. Tôi thấy có bạn người vẽ rất đẹp, bạn cũng thích làm họa sĩ. Nhưng nhà bạn ấy không có ai làm họa sĩ cả, từ bé bạn được dạy phải học 1 cái gì, làm 1 cái nghề nào chắc chắn kiếm ra tiền. Rồi bạn cũng chỉ vẽ lúc nào thấy thích, vẽ để giải trí. Chứ chưa bao giờ tiến xa hơn.

Flappy Bird - Nguyễn Hà Đông chắc có lẽ ai cũng từng nghe rồi. Anh đã sáng tạo một game Việt mà tạo cơn sốt cho cả thế giới, bao nhiêu game ăn theo. Flappy Bird được xếp là 25 ứng dụng có ảnh hưởng nhất thập kỉ qua. Nguyễn Hà Đông đứng trước cơ hội trở thành triệu phú đô la, khi lúc đó thu nhập từ game này lên tới 50.000$/ngày (tôi đọc trên mạng). Đúng lúc thế giới đang tung hô anh, thì người Việt Nam xông vào ném đá. Nào là anh vi phạm bản quyền 1 game nào đó bên Nhật, nào là minh bạch thuế thu nhập cá nhân. Và rồi anh phải gỡ game, và dừng lại ở mức 1 người bình thường như bao người Việt khác.

Tôi hỏi bạn rằng, bạn đã bao giờ gặp 1 không gian thư viện nào ở Việt Nam khiến bạn muốn đọc sách chưa? Chắc hiếm.

Tôi hỏi bạn rằng, khi bạn chia sẻ một ý tưởng kinh doanh với 1 người khác, họ sẽ nói với bạn điều gì?

Có bạn sẽ nói với tôi rằng, vượt qua nghịch cảnh phải do năng lực của người đó, chứ không phải phụ thuộc vào điều kiện bên ngoài. Vậy xin thưa với bạn, có bao nhiêu người làm được điều đó? Có phải ai cũng mạnh mẽ đến thế? Và thực sự nếu tìm hiểu kĩ, những người thành công họ cũng có môi trường thuận lợi đấy ạ.

Vậy điều kiện cần và điều kiện đủ - Cái nào quan trọng hơn? Trong môi trường thuận lợi, nếu bạn không có tài năng thì môi trường đó ít ra cũng giúp bạn sống dễ chịu hơn. Nhưng nếu bạn có tài năng nhưng không có môi trường thuận lợi, thì cũng chỉ đến vậy. Thực ra điều kiện cần thì luôn sẵn có, vì tài năng có rất nhiều loại tài năng. Nhưng điều kiện đủ thì không phải lúc nào cũng tồn tại. Vì điều kiện đủ rất hiếm ở một không gian và thời gian nhất đinh.

Nói đến đây, cũng nên thêm một ý nữa. Nếu bạn đang cảm thấy có môi trường thuận lợi, thì hãy tích cực phát huy năng lực. Còn nếu bạn đang cảm thấy môi trường quá tù túng, thì thật có lỗi với bản thân nếu bạn vẫn đang ở đó.

Viết ngày 06/02/2020

Suy nghĩ mùa đại dịch: Có phải sự văn minh đi liền với đại dịch?

Tôi đọc ở trong một cuốn sách nói về sự văn minh nhân loại. Đại ý rằng dấu hiệu của sự văn minh là xuất hiện ngày càng nhiều đại dịch nguy hiểm. Lúc đó, bác sĩ cùng nền khoa học kĩ thuật phải chạy đua với đại dịch để khống chế đại dịch đó.
Theo lịch sử tồn tại của loại người, đã không biết bao nhiêu đại dịch đã đe dọa sự diệt vong của các nền văn minh. Nền văn minh Maya ở Trung Mỹ là 1 trong những nền văn minh lớn của nhân loại. Theo các nhà khảo cổ, nền văn hóa của họ còn phong phú hơn nền văn hóa hiện đại ngày nay.
Nhưng ở thời kì đỉnh cao, nền văn minh đó đã bị diệt vong chỉ trong vòng 8-9 năm. Và nguyên nhân chủ chốt của sự diệt vong này là dịch bệnh, hạn hán do hệ quả của việc phá rừng và dân số quá đông.
Và đại dịch gây chết người nhiều nhất, chính là dịch hạch. Thời kì trung cổ ở Địa Trung Hải, dịch hạch đã giết chết một phần tư dân số ở đây. Theo các nhà khoa học, tổng số người bị giết chết bởi dịch hạch lên đến 100 triệu người.
Vào thế kỉ 21, thế kỉ văn minh nhất của nhân loại. Trong vòng 2 thập kỉ đã chứng kiến không ít đại dịch nguy hiểm trên cả người và động vật. Như dịch SARS năm 2003, dịch Ebola ở châu Phi năm 2014. Và đầu năm nay, chính ngay lúc này là dịch Corona.
Phải nhìn nhận một thực tế rằng, dịch bệnh xuất hiện ngày càng nhiều, tần xuất ngày càng dày đặc, và thực sự khó kiểm soát. Mức độ nguy hiểm ngày càng tăng, mặc dù khoa học đã phát triển như vũ bão. Ngay như cuộc sống của bạn hiện tại, bạn đang phải đối phó với ô nhiễm không khí, ô nhiễm nước, thực phẩm bẩn. Đây chính là những nguyên nhân gây ra bệnh dịch cho xã hội loại người. Con người phải làm gì để thay đổi thực tế này?
Người xưa đã có câu, "Phòng bệnh hơn chữa bệnh". Muốn phòng bệnh phải hiểu nguyên nhân thật sự của đại dịch. Đi từ lịch sử loài người từ thời cổ đại, có thể thấy rằng nguyên nhân chủ yếu là do biến đổi khí hậu, mất cân bằng sinh thái do sự khai thác quá mức tài nguyên để phục vụ cho sự phát triển của văn minh loài người. Cũng có một giả thiết nữa đó chính là con người sử dụng vũ khí sinh học.
Đến đây, thì chắc bạn cũng đã nhận ra một thực tế rằng, con người cần phải thân thiện với thiên nhiên hơn. Các vấn đề môi trường không còn là trách nhiệm của chính quyền, hay một tổ chức doanh nghiệp nào nữa cả. Nó là trách nhiệm của mỗi người.
Và bạn có thể thể hiện trách nhiệm của mình bằng cách trở thành một người tiêu dùng sử dụng đồ dùng, vật dụng một cách có ích và tiết kiệm. Trong ngành thời trang, xu hướng thời trang xanh đang thay thế xu hướng thời trang nhanh. Trong ngành thực phẩm, nhu cầu sản phẩm sạch, sản phẩm hữu cơ đang cao hơn bao giờ hết. Các vật dụng hằng ngày, giờ đây đều cần sử dụng sản phẩm bảo vệ môi trường hoặc có thể tái chế được. Ngành năng lượng, việc tìm kiếm và sáng chế năng lượng sạch đang được thúc đẩy hơn bao giờ hết. Xe điện chắc chắn là phương tiện giao thông chính thay thế các động cơ đốt nhiên liệu hóa thạch.
Nếu bạn nằm ngoài những xu thế này, bạn đang tự hủy hoại môi trường sống của bạn và chính con cháu bạn. Hãy lựa chọn thông minh và nhân đạo.
Viết ngày 04/02/2020

MUỐN CÓ MỘT CUỘC SỐNG ĐƠN GIẢN, ĐẦU TIÊN PHẢI CÓ SUY NGHĨ VÀ HÀNH ĐỘNG TÁO BẠO!

Trước khi nghỉ tết nguyên đán mấy hôm, trong khi ngồi nói chuyện với 2 người bạn thân, tôi có chia sẻ với 2 người bạn rằng:

Rất nhiều người muốn có cuộc sống đơn giản và vui vẻ. Và theo tôi, để có một cuộc sống đơn giản và vui vẻ thì cần có 3 yếu tố, gồm:

Thứ nhất, mọi người có thể đưa ra được một quyết định dễ dàng. Ở đây, một quyết định dễ dàng nó xuất hiện ở mọi khía cạnh cuộc sống của bạn. Vì khi đó mọi thứ xung quanh bạn đều là những lựa chọn tốt, phù hợp với điều kiện sống của bạn. Bạn có thể dễ dàng chọn lựa một chiếc tivi với mức ngân sách 3 triệu, 5 triệu, 10 triệu,... mà không còn lo lắng hàng giả, mua hớ. Bạn có thể chọn một căn nhà phù hợp với mức thu nhập và yêu cầu tiện nghi của bạn. Các quyết định của bạn sẽ được hỗ trợ bởi những điều kiện rõ ràng, minh bạch của xã hội.

Những con người hoặc doanh nghiệp đang giúp con người dễ dàng đưa ra quyết định hơn bằng tài năng, năng lực của họ mà bạn có thể nhìn thấy: đó là Bill Gate với Window, Steve Job với Iphone, Grab, Uber, Samsung, các công ty công nghê,... Họ đang giúp bạn có quyết định dễ dàng hơn. Ngay như Việt Nam cũng đang có rất nhiều người đang giúp cho quyết định của chúng ta dễ dàng hơn: Thế giới di động, FPT, Tiki,... Xung quanh tôi cũng có những con người cũng khiến tôi dễ dàng đưa ra quyết định hơn khi chọn họ, như nếu lựa chọn mua cam thì tôi chọn Cam Vinh của chị Na chẳng hạn. Hay tôi cũng đang cố giúp bạn dễ dàng ra quyết định hơn khi cần mua khăn lụa.

Thứ hai, các quyết định mà bạn đưa ra sẽ không còn khiến bạn phải lo ngại về các vấn đề xã hội và vấn đề môi trường. Theo tôi, con người đã gây ra đủ nhiều các vấn đề để phải dành ra hàng trăm năm để xử lí. Đặc biệt là các vấn đề về môi trường và xung đột lợi ích xã hội.

Để giải quyết vấn đề môi trường và xã hội, thế giới cần có nhiều hơn những người như Bill Gates, Elon Musk. Họ đang cùng những người tài giỏi nhất trong mỗi lĩnh vực tạo ra những công nghệ, sản phẩm giúp cải tạo, thay đổi môi trường và xã hội. Họ giúp cho xã hội sống đơn giản hơn, vui vẻ hơn bằng những suy nghĩ và hành động táo bạo của họ. Bạn có thể xem phim Inside Bill's Brain để thấy Bill Gates đang cố gắng dùng tài năng của mình giúp loài người như thế nào.

Và cuối cùng, nền tảng vẫn là bạn phải có niềm tin vào chính bạn và những người xung quanh bạn. Bill Gates tin vào tài năng, nguồn lực của mình, ông cũng tin vào cộng sự mà ông quy tụ được. Elon Musk cũng vậy, ông tin ông có thể thay đổi được thế giới, ông tin ông có thể cải tạo được Sao Hỏa để đưa con người lên đó sinh sống.

Hoặc như chị Na, chị ấy tin rằng chị ấy và cộng sự có thể xây dựng công ty thay đổi diện mạo nông nghiệp VN, công ty giúp hàng vạn nông dân Việt Nam làm chủ doanh nghiệp, công ty làm cho cả thế giới biết tới VN là thiên đường du lịch nông nghiệp.

Sống đơn giản và vui vẻ không có nghĩa là lùi lại, né tránh sự phát triển vũ bão của xã hội, lựa chọn yên ổn cho bản thân. Sống đơn giản và vui vẻ là giúp cho cả xã hội sống đơn giản và vui vẻ. Chú ý rằng đây là góc nhìn cá nhân, chỉ chia sẻ suy nghĩ của mình thôi nhé. Bạn có quyền định nghĩa, lựa chọn cuộc sống đơn giản và vui vẻ của riêng bạn.

Viết ngày 29/01/2020.

ĐỪNG CHỈ THÍCH ƯỚC MƠ, HÃY THÍCH THỰC HIỆN ƯỚC MƠ!

Cách đây mấy năm, lúc tôi mới ra trường đi làm, chắc có lẽ là khoảng thời gian năm 2013 - 2014. Lúc đi làm tôi khá thích tắc đường, không phải để trốn làm, hay đi làm muộn đâu. Chỉ đơn giản là tôi thích ngắm nhìn mọi người. Tôi nhìn trang phục của họ, tôi nhìn giày của họ, tôi nhìn cách họ phản ứng với tắc đường. Rồi từ đó tôi thử đoán trong đầu xem họ làm nghề gì. Và thật kì lạ, sau đó lúc nói chuyện với người khác, tôi có thể đoán được họ làm nghề gì. Đoán khá chính xác đấy nhé!

Thời gian gần đây, tôi lại thích dừng đèn đỏ cạnh những chiếc xe hơi. Bởi sau thời gian nhìn những người đi xe máy vọt lên vỉa hè, dừng đèn đỏ kín cả làn đường đối diện, dừng xe trên vạch kẻ của người đi bộ mãi tôi cũng thấy hết vui. Hơn nữa, tôi cũng cảm thấy chán cái cảnh hít bụi bẩn, chán cảnh nắng rát da, chán co ro khúm núm vì trời rét. Tôi muốn giống những người ngồi trong những chiếc xe hơi kia.
Trông họ ngồi trong xe thật thoải mái, vẻ mặt của họ cũng không có sự cau có, trang phục của họ cũng gọn gàng, có vẻ đẹp hơn. Và đơn giản họ không phải chịu cảnh khói bụi trong lúc chờ đèn đỏ như tôi. Hầu hết, họ có vẻ khá tuân thủ luật giao thông, trừ một số xe không hiểu sao vẫn lấn làn xe máy. Tôi nghĩ nếu đã đi xe hơi, thì mình sẽ không dành đường của xe máy. Tôi thỉnh thoảng liếc nhìn vào trong những chiếc xe hơi đó, cố gắng đoán xem họ làm nghề gì mà có thể mua được xe hơi. Nếu có thể tôi cũng sẽ thử làm nghề như họ.
Trước đây tôi thấy mình rất ngại nhìn sang làn đường bên cạnh, có những chiếc xe hơi đang dừng đỗ, nhưng giờ tôi lại thích ngắm nhìn làn đường đó, và thấy mình phải thuộc trong những số đó. Chắc chắn tôi sẽ mua được xe hơi trong nhiều nhất 3 năm tới. Những người bạn của tôi đã mua được xe hơi, thực sự tôi rất ngưỡng mộ họ. Tôi nghĩ rằng, khi mình biết mình muốn gì thì mình sẽ chủ động hành động đạt tới mà không cần lấy động lực từ ai cả.

Để đạt được ước mơ này, gần đây tôi đã dậy sớm hơn 30 phút mỗi sáng, thế là mỗi tuần có thêm 3,5 tiếng để đọc sách, học tập, làm việc. Tôi cũng quyết định đi ngủ lúc 23h để đảm bảo sức khỏe, sáng dậy tập thể dục và đi bộ mỗi ngày. Tôi đã thay đổi màn hình chính điện thoại, thay vì các apps mạng xã hội bằng các apps khác có ích hơn, tôi hi vọng việc này giúp tôi không còn tốn thời gian trên mạng xã hội nhiều nữa.
Tôi cũng bắt đầu lên kế hoạch chi tiết hơn, thay vì các kế hoạch chung chung như trước đây. Từ khóa của kế hoạch là SIÊU TẬP TRUNG. Tôi cũng bắt tập trung vào bản thân nhiều hơn, không để ý đến những nhận xét, suy nghĩ của những người không chung đường. Tôi học được một câu đại ý là "Tự do mang đến sự sáng tạo, còn kỷ luật mang lại tự do".
Tôi bắt đầu chia sẻ nhiều hơn, và nhận ra giá trị của sự cho đi. Và điều này, tôi đã chứng minh qua thực tế bản thân qua hơn 2 năm nay. Nhận lại là bắt đầu của quá trình cho đi. Cuộc sống quanh bạn tốt lên, thì không lý nào chất lượng cuộc sống của bạn lại thấp.

Khi lướt facebook, tôi thấy nhiều bạn đăng hình xe phân khối lớn, siêu xe, những căn biệt thự, hay những vùng đất đẹp như tranh và kèm caption ước mơ đạt được. Tôi mong rằng các bạn ấy không chỉ thích ước mơ, các bạn ấy còn thích thực hiện ước mơ của mình. Nếu được thì hãy cùng giúp nhau thực hiện ước mơ, vì như vậy sẽ vui và nhanh đạt được ước mơ hơn. Vì thế, nếu bạn không ngại thì tôi và bạn hãy cùng giúp nhau thực hiện ước mơ nhé.
_BasTaan_

Hai năm cho sự trưởng thành vượt bậc!

15/07/2019, đi xe máy trong cơn mưa như trút nước làm tôi nhớ đến những ngày đầu tháng 7 năm 2017. Đó cũng là những ngày có cơn mưa tầm tã, ngập hết cả đường.

Đầu tháng 7 năm 2017, cửa hàng bán mật ong nhỏ cấp 4, rộng 17m2, có nhà vệ sinh, có gác xép đã trở thành của tôi. Với hợp đồng thuê 1 năm. Đương nhiên toàn bộ mật ong trong cửa hàng đã được anh chủ cũ chuyển đi hết, để dành chỗ cho những chiếc khăn tơ tằm sắp được chuyển đến. Tôi khép cửa lại chờ ngày có khăn thì chuyển tới.

Mấy hôm sau, sau một đêm mưa như trút nước, tôi ôm bọc khăn qua cửa hàng. Mở cửa ra, mặt sàn loang lổ những vũng nước, rải rác khắp mặt sàn là rác. Bàn thờ ông thần tài thổ địa của anh chủ cũ, mấy hôm trước còn ở góc bên phải, nay thì đang nằm ngửa ra giữa sàn, ông thần tài nằm 1 góc, ông thổ địa một góc, bát hương nằm một góc. Anh hàng xóm bảo: "Thuê cửa hàng, mới tới mà gặp mưa là làm ăn may mắn lắm em."

Đặt bọc khăn lên gác xép. Tôi tự hỏi mình: Thằng Tân là ai? Sao nó có những chiếc khăn lụa này? Tại sao tao lại phải mua khăn của nó?
----
Ngày 15 tháng 7 năm 2019, cửa hàng đã chuyển lên tầng 3. Mưa không còn bị ngập nữa. Nhưng từ đầu tháng 7, trong đầu tôi lại thôi thúc những câu hỏi. Thằng Tân là ai liệu có còn quan trọng? Thằng Tân làm được gì? Thằng Tân tạo ra được giá trị gì?

Trong hai năm qua, tôi mệt mỏi với việc xoay xở với những đồng tiền, và tôi mệt mỏi với điều đó. Tôi tìm cách gạt bỏ sự mệt mỏi đó, và tôi khám phá ra rằng. Thay vì nghĩ tôi bán một chiếc khăn tơ tằm, tôi nghĩ mình đang giúp một ai đó có được một chiếc khăn tơ tằm thật sự, đồng thời giúp họ có kiến thức cơ bản về tơ tằm, để khi họ ra khỏi cửa hàng của tôi, họ vẫn có thể mua được một chiếc khăn tơ tằm thật. Và cứ mỗi lần thấy thêm một người biết, là tôi thấy vui.

Về làng nghề, tôi có khi là thằng khó tính nhất, nghèo nhất. Tôi sợ mình đặt ít quá mà khác với những cái người khác đặt, thì người ở làng không làm cho tôi. Tôi tìm cách gạt bỏ nỗi sợ đó, và tôi khám phá ra rằng, những con người xa lạ đó thật sự rất tốt bụng. Tôi gặp những người trong nghề, tôi nghe họ kể chuyện, tôi nghe họ tâm sự một cách chân thành. Tôi càng hiểu họ, tôi lại càng muốn chia sẻ với họ suy nghĩ của tôi, tôi muốn cùng họ tạo ra giá trị mới. Và thật sự hai năm qua, tôi đã may mắn gặp những người tốt. Đương nhiên còn nhiều điều phải cải thiện.

Trong hai năm qua, tơ tằm đã dạy cho tôi biết được rằng, làm việc với con người khó như thế nào. Cuối cùng, con người không ai giúp được ai thay đổi cả. Chỉ có chính bản thân họ muốn gì, thì họ mới chủ đông thay đổi được. Doanh nghiệp không phải là một mỏ vàng để phân phát, mà doanh nghiệp là một chiếc máy tạo ra vàng. Mỗi con người trong doanh nghiệp đó muốn có vàng, phải bỏ ra sức lực, trí tuệ để vận hành cái máy đó đã, sau đó mới có vàng cho họ. Nhiệm vụ của doanh nghiệp, là tạo ra mỗi môi trường phù hợp, để những cá nhận phát hiện ra cái họ muốn, cái năng lực của họ, và cùng nhau hoàn thiện. Hai năm vừa qua, có người đến người đi nhưng tất cả đều là sự may mắn của Bá Minh Silk. Hi vọng mọi người sẽ hạnh phúc và phát triển hơn nữa.

Và cuối cùng, tôi khám phá ra rằng. Mọi thứ xung quanh và gắn liền với một cá nhân là biểu hiện cho giá trị cốt lõi của họ (trừ lời nói). Đừng nói nữa, hãy hành động và tạo ra giá trị, và chia sẻ giá trị đó. Bạn đừng trở thành người chờ ai đó phân phát giá trị cho bạn.

Nhớ phải tự tin vào bản thân mình!
😁😁😁