THÈM ĐƯỜNG

Thèm đường từ nhà ra phố, Thèm đường từ ngõ ra quốc lộ, Thèm đường từ nông thông đến thành phố. Thèm đường từ miền xuôi đến miền ngược.

Thèm đường đất mềm, hay đường bê tông cứng, Thèm đường đầy sỏi đá, hay đường nhựa êm ái, Thèm đường đầy sình lầy, hay đường đầy bụi mù.

Thèm đường bằng bằng, thèm cả đường dốc đứng, Thèm đường nhỏ xíu, thèm luôn đường rộng thênh thang, Thèm đường đại lộ thẳng tắp, thèm đường quê ngoằn ngèo, Thèm đường cạnh biển xanh và sóng, thèm đường vắt quanh núi và nằm trong mây.

Ôi thèm nhiều đường quá, Nhưng chẳng thèm 2 đường kia đâu Đường khổ đau và địa ngục ấy, phải tránh thật xa. Thèm đường quá đi thôi, dù đường tắc cũng được!

(Hà Nội ngày giãn cách 14/08/2021)

Review sách: Phải Trái Đúng Sai (Michael Sandel)

Nếu được hỏi "Xã hội loài người sẽ đi về đâu?" thì bạn trả lời thế nào?

Mình đã đặt câu hỏi này cho khá nhiều người. Có người trả lời là tự do, có người trả lời là chân lý, có người trả lời là hạnh phúc, cũng có người trả lời là giàu có. Bản thân mình có một niềm tin là xã hội loài người sẽ đi về phía văn minh. Nơi đó mỗi cá nhân được tôn trọng, có được hạnh phúc và hưởng những điều tốt đẹp.

Cuốn sách Phải Trái Đúng Sai có tên tiếng Anh là "Justice - What's the right thing to do?" là cuốn sách bàn về công lý. Trước khi nói về cuốn sách này, mình muốn chia sẻ với bạn một điều mà mình nhận thấy, đó là "Mọi thứ mà ta đang nhận lấy, vì ta xứng đáng được nhận lấy".

Quay lại cuốn sách này, đây là cuốn sách khai mở những điều căn bản nhất mà một người có ý thức, có trách nhiệm với bản thân và xã hội cần phải nắm rõ: công lý là gì? Những cách tiếp cận công lý? Vai trò của nhà nước trong việc thực thi công lý?

Từ những điều căn bản đó, một cá nhân có ý thức, có trách nhiệm với bản thân và xã hội sẽ có tư duy, góc nhìn rõ ràng và chính xác hơn về công lý, từ đó quyết định điều gì đúng nên làm.

Trong cuốn sách, tác giả thử thách người đọc bằng những ví dụ điển hình về cách tiếp cận công lý, về việc đưa ra các quyết định như thế nào là đúng, từ đó phơi bày ra các khiếm khuyết của những cách tiếp cận công lý đơn lẻ.

Mỗi cách tiếp cận công lý, do những triết gia đại tài khởi xướng và bảo vệ. Tư tưởng của những triết gia này là nền tảng, là cảm hứng cho các nền chính trị hiện tại. Nhưng không có triết gia nào có thể lý luận, đưa ra giải pháp một cách toàn vẹn.

Xã hội loài người vẫn đang tiếp tục chia rẽ, tranh luận trong cách tiếp cận với công lý. Cùng với đó là có nhiều bộ máy nhà nước với hệ tư tưởng chính trị khác nhau nhưng đều có cùng một mục tiêu chung là xây dựng một xã hội công bằng.

Vậy hệ tư tưởng chính trị nào đang gần với công lý hơn? Liệu có phải là tự do dân chủ?

Mặc dù sách được giới thiệu và đánh giá là trình bày dễ hiểu, rõ ràng và gần gũi. Tuy nhiên với mình đây là một cuốn sách rất khó hiểu, dễ gây hoang mang. Nhưng xứng đáng để đọc nó! Nhất là trong một xã hội mà cảm xúc dễ bị dẫn dắt và đẩy lên mức cực đoan như hiện tại, thì cuốn sách là một "liều thuốc" cần thiết được sử dụng rộng rãi.

Ảo tưởng là gì?

Người ta thường bảo bạn ảo tưởng? Và đa phần bạn bị cái lời nói đó đánh gục?

Nhưng thật sự thế nào là ảo tưởng? Ai là người hay nói bạn ảo tưởng? Những người đó là người thành công hay thất bại?

Có một chia sẻ trong một cuốn sách rất hay, đại ý thế này: "Nếu bạn có một ý tưởng, bạn giữ cho riêng mình thì nó là bất khả thi, bạn chia sẻ cho 10 người thì nó khó khả thi, bạn chia sẻ cho 100 người thì nó khả thi, và khi bạn chia sẻ cho đủ số người thì nó hoàn toàn khả thi."

Giáo Sư Trương Nguyện Thành trong một buổi chia sẻ với sinh viên có nói rằng: "Ảo tưởng là bạn mơ một giấc mơ, mà không dám đánh đổi một cái giá để đạt được nó". Tôi thấy ông nói đúng.

Thế giới đang có 1 thiên tài là Elon Musk, ông đang biến những điều mà người khác cho là ảo tưởng thành hiện thực. Hoặc xung quanh bạn, có những làm được những việc mà bạn chưa từng nghĩ tới, hoặc nghĩ tới thì bạn cũng cho là không khả thi.

Vì vậy gặp 1 người nói bạn ảo tưởng thì bạn phải gặp 10 người, 10 người nói bạn ảo tưởng, bạn hãy gặp 100 người.

Có người sẽ nói "nhưng tôi không có cơ hội". Cơ hội sẽ xuất hiện khi bạn dám trả giá, trả giá cho cái cơ hội đó thì cơ hội sẽ tới.